The Legend of Locomotive of Siam

Big Boy 4014 + 4012 พ่วงพหุ

   ถ้าจะลำดับความถึง ยานพาหนะที่ใช้ในการขนส่งสาธารณะแล้ว มาถึงยุคนี้้ผมก็ยังคิดว่าไม่มียานพาหนะใดที่ดูแล้วมีรูปลักษณ์ที่น่าสนใจและน่าเกรงขามเท่า “รถจักรไอน้ำ ด้วยความที่มีรูปลักษณ์บึกบึนแข็งแกร่งด้วยหลากหลายอุปกรณ์ที่ล้วนแล้วประกอบจาก เหล็กที่มีความแข็งแกร่งอีกทั้งไอน้ำและควันหนาจากปล่องระบายการเผาที่เกิดจากการใช้ความร้อนเป็นเชื้อเพลิงในการขับเคลื่อนทำให้เมื่อรถจักรไอน้ำเคลื่อนตัวทำให้ดูราวกับยักษ์ปักหลั่นตัวโตที่น่าสนใจและน่าติดตามในจินตนาการของเด็ก ๆ


 ก่อนหน้าผมเคยเขียนถึง “มัลลารต์” รถจักรไอน้ำที่เคยถูกบันทึกไว้ว่าเป็น รถจักรไอน้ำที่สามารถวิ่งได้เร็วที่สุดในบรรดารถจักรไอน้ำด้วยกัน เวลาพูดถึงอะไรที่มันเป็น “ที่สุด” ก็คงหนีไม่พ้นคำถามที่ว่า เมื่อมี “เร็วที่สุด” ก็อยากรู้ว่า แล้วที่ “ใหญ่ที่สุด” ล่ะมีมั้ย?
 คำตอบก็คือ “มี!” และนี่คือเรื่องราวที่อยากนำมาเล่าสู่กันฟังในบทความนี้ ว่าด้วยเรื่องราวบันทึกถึง รถจักรไอน้ำที่ใหญ่ที่สุดในโลก

    สหรัฐอเมริกา ถือเป็นประเทศหนึ่งในหลายประเทศที่ให้ความสำคัญกับการใช้ระบบรางในการเดินทางและขนส่งสินค้ามานับร้อยปี ประกอบกับพื้นที่ประเทศที่มีความกว้างไกลมหาศาลรวมทั้งสภาพภูมิศาสตร์ในแต่ละพื้นที่ที่มีความหลากหลายทั้งพื้นราบ...เขาสูงชัน หรือแห้งแล้งสุด ๆ จนเป็นทะเลทราย ทำให้ การขนส่งสินค้าที่คุ้มค่าที่สุดก็คงไม่ผิดไปจาก “รถไฟ”

   และเมื่อจะต้องตอบสนองความคุ้มค่า จึงเป็นหน้าที่ของวิศวกรออกแบบรถจักรไอน้ำอเมริกันที่จะต้องออกแบบให้รถจักรไอน้ำของตนมีพัฒนาการที่เหนือไปจากรถจักรไอน้ำรุ่นอื่นใดในประวัติศาสตร์รถจักร และพัฒนาการที่ว่าก็คือ การสร้างรถจักรของตนให้มีพละกำลังมหาศาลที่จะสามารถลากจูงขบวนสินค้าในคราวละมาก ๆ ถึง มากที่สุด และที่สำคัญก็คือการลากจูงขบวนสินค้าจำนวนมากนั้นจะต้องไม่มีอุปสรรคจากแรงลากจูงของรถอันเกิดจากสภาพภูมิประเทศบางพื้นที่ต้องผ่านหุบเขาสูงชัน หรือทุรกันดาร รวมทั้งระยะทางที่ยาวไกลแบบสุด ๆ

      หลังจากที่ บอลด์วินน์ (Baldwin) บริษัทผู้ผลิตรถจักรไอน้ำรายใหญ่สุดของประเทศสหรัฐอเมริกา เดินหน้าผลิตรถจักรไอน้ำส่งขายทั่วโลกจนเป็นที่ยอมรับกันไปทั่ว การมาถึงของบริษัทผู้ผลิตรถจักรไอน้ำรุ่นน้อง แต่เป็นรุ่นน้องในทำนอง “เล็กๆ ..ไม่ ใหญ่ๆ.. ชอบ!” ที่ชื่อย่อว่า “อัลโก้” (ALCO) คือการมาถึงของผู้ผลิตรถจักรไอน้ำในแบบที่เรียกว่า “ยักษ์ไอน้ำ” ตัวจริง! อัลโก้ (ALCO) คือชื่อเต็มของ American Locomotive Company ซึ่งก่อตั้งในปี ค.ศ 1901 ด้วยการรวบรวมกิจการบริษัทผู้ผลิตรถจักรไอน้ำรายเล็กรายน้อยมารวมกันจนกลายเป็นผู้ผลิตรายใหญ่ที่สามารถผลิตเฉพาะรถจักรไอน้ำป้อนตลาดทั่วโลกได้มากกว่า 75,000 คัน! (ไม่รวมรถยนต์ที่ ALCO สามารถผลิตและจำหน่ายให้แก่คนอเมริกัน)

โรงงานผลิตรถจักรไอน้ำ ALCO

รถจักรไอน้ำ Challenger แบบ 4-6-6-4

  เมื่อการรถไฟยูเนี่ยนแปซิกฟิค (Union Pacific Railway) ซึ่งเป็นการรถไฟเอกชนรายใหญ่ของอเมริกามีแนวคิดในการจัดหาหัวรถจักรไอน้ำที่มีขนาดใหญ่และสามารถลากจูงขบวนรถได้เป็นจำนวนมากบนเส้นทางอันยาวไกล การกำเนิดรถจักรในแนวคิดนี้เริ่มขึ้น โดย ALCO ทำหน้าที่รับผลิตรถจักรไอน้ำขนาดน้องๆ ยักษ์ให้แก่การรถไฟดังกล่าว โดยมีชื่อเรียกรถจักรไอน้ำรุ่นนั้นว่า “ผู้ท้าทาย” หรือชื่อภาษาอังกฤษคือ Challenger ซึ่งเป็นรถจักรไอน้ำขนาดใหญ่ที่มีการวางล้อแบบ 4-6-6-4 และได้มีการส่งมอบให้กับ Union Pacific Railway ในปี ค.ศ 1939 แต่สุดท้ายสิ่งที่จะสามารถตอบสนองความต้องการของ Union Pacific Railway ก็ไม่อาจไปถึงจุดมุ่งหมายของแนวคิดดังกล่าว ดังนั้น การมาถึงของ “ไอ้หนูตัวยักษ์” หรือ Big Boy จึงเป็นคำตอบสุดท้ายและเป็นที่มาของ ที่สุดของรถจักรไอน้ำที่ใหญ่ที่สุด

   

โลโก้ประกาศเกียรติ Big Boy ของ Union Pacifi

ALCO ถูกว่าจ้างให้ผลิตรถจักรไอน้ำตอบสนองความต้องการอีกครั้ง โดยครั้งนี้ เลือกที่จะออกแบบและผลิตรถจักรไอน้ำที่ทรงพลังมากกว่า เจ้า Challenger เพราะ เจ้าหนู Big Boy ถูกผลิตขึ้นให้ใหญ่กว่าแทบทุกมิติ และด้วยการวางล้อแบบ 4-8-8-4 ซึ่งนำเอาล้อกำลังที่มีมากถึง 16 ล้อมาเป็นล้อขับเคลื่อนลากจูงตู้สินค้าที่มีนับเฉียดร้อยนั้น จึงเป็นเรื่องที่อยู่ในวิสัยของพละกำลังของ เจ้า Big Boy

 

 เจ้า Big Boy เป็นรถจักรไอน้ำที่วัดความยาวตั้งแต่หัวยันท้ายตู้ลำเลียง (Tender) ได้ 40.47 เมตร มีน้ำหนักหัวรถจักรรวมตู้ลำเลียงราว 560,000 กิโลกรัม บนเส้นผ่าศูนย์กลางล้อกำลังที่กว้างถึง 1.727 เมตร!

   เจ้าหนูตัวยักษ์นี่ถูกออกแบบให้วิ่งบนรางขนาดมาตรฐาน (1.435 เมตร) ใช้ถ่านหินเป็นเชื้อเพลิง ปี ค.ศ. 1941 Big Boy ล๊อตแรกถูกผลิตและส่งมอบให้กับ Union Pacific Railway รวม 20 คัน (หมายเลข 4000 –4019, 4884-1) และอีก 5 คัน( หมายเลข 4020-4024, 4884-2) ในปี ค.ศ. 1944 ทั้ง 25 คัน รับใช้ให้บริการคนอเมริกันมาจวบจนในปี ค.ศ. 1959 ในวันที่ 21 กรกฎาคม ของปีดังกล่าวคือวันสุดท้ายของการทำงานอันยาวนานของเจ้า Big Boy

Big Boy 4014 ระหว่างรอการฟื้นชีวิต

     หลังสิ้นสุดการทำงานของ Big Boy การรถไฟ Union Pacific Railway ได้บริจาคเจ้า Big Boy รวม 8 คันให้แก่องค์กรต่าง ๆ ในหลายรัฐทั่วประเทศ เพื่อนำไปใช้ในการอนุรักษ์ทางด้านประวัติศาสตร์ และนับแต่นั้นมา ภาพของ เจ้ายักษ์ปักหลั่น Big boy กับลีลาสุดกำลังบนเส้นทางหฤโหด ก็กลายเป็นเพียงภาพในประวัติศาสตร์และความทรงจำของหลายคนที่เคยสัมผัสและใช้บริการจากการรับใช้ของ เจ้า Big Boy 

 
และเมื่อตะวันเริ่มคล้อยต่ำ...เงาทะมึนและควันไฟหนาของ Big Boy กำลังจะถูกลืมเลือนแบบที่รถจักรไอน้ำทั่วโลกอาจมีค่าเพียงแค่ “ยานพาหนะรับใช้” ก็ปรากฏข่าวดี..เมื่อ Union Pacific Railway ประกาศที่จะฟื้นชีพเจ้า Big Boy หลังหลับไหลมาเป็นเวลานานให้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง โดยโครงการคืนชีวิตให้ Big Boy ได้เลือกเอา รถจักรหมายเลข 4014 มาเป็นรถจักรในโครงการ และกำหนดแล้วเสร็จเพื่อออกให้บริการร่วมกับ รุ่นพี่ที่ได้มีการฟื้นชีวิตร่วมกันคือ เจ้า Challenger ในชื่อทางการที่ว่า "The world's largest operational steam locomotive." น่าชื่นชมกับคนอเมริกันที่เล็งเห็นคุณค่าทางประวัติศาสตร์ไปพร้อม ๆ กับการดำเนินธุรกิจที่ยิ่งใหญ่....การกลับมาอีกครั้งของเจ้า Big Boy ครั้งนี้ ถ้าเป็นสิ่งมีชีวิตจิตใจ..คงเป็นกำไรงดงาม เพราะเกิดอีกครั้งท่ามกลาง “เกียรติยศ!”